స్కందలహరీ – Skanda lahari
శ్రియై భూయాః శ్రీమచ్ఛరవణభవ త్వం శివసుతః
ప్రియప్రాప్త్యై భూయాః ప్రతనగజవక్త్రస్య సహజ |
త్వయి ప్రేమోద్రేకాత్ప్రకటవచసా స్తోతుమనసా
మయాఽఽరబ్ధం స్తోతుం తదిదమనుమన్యస్వ భగవన్ || 1 ||
నిరాబాధం రాజచ్ఛరదుదితరాకాహిమకర
ప్రరూఢజ్యోత్స్నాభాస్మితవదనషట్కస్త్రిణయనః |
పురః ప్రాదుర్భూయ స్ఫురతు కరుణాపూర్ణహృదయః
కరోతు స్వాస్థ్యం వై కమలదలబిందూపమహృది || 2 ||
న లోకేఽన్యం దేవం నతజనకృతప్రత్యయవిధిం
విలోకే భీతానాం నిఖిలభయభీతైకశరణమ్ |
కలౌ కాలేఽప్యంతర్హరసి తిమిరం భాస్కర ఇవ
ప్రలుబ్ధానాం భోగేష్వపి నిఖిలభోగాన్వితరసి || 3 ||
శివ స్వామిన్ దేవ శ్రితకలుషనిఃశేషణ గురో
భవధ్వాంతధ్వంసే మిహిరశతకోటిప్రతిభట |
శివప్రాప్త్యై సమ్యక్ఫలిత సదుపాయప్రకటన
ధ్రువం త్వత్కారుణ్యే కలిరపి కృతీ భూతవిభవః || 4 ||
అశక్తానాం కర్మస్వపి నిఖిలనిఃశ్రేయసకృతౌ
పశుత్వగ్రస్తానాం పతిరసి విపాశత్వకలనే |
ప్రశస్తానాం భూమ్నాం నిధిరసి నిరోద్ధా నిజశుచా-
-మశక్తానాం కర్తా జగతి ధృతశక్తిః కిల భవాన్ || 5 ||
రుషార్తానాం హర్తా విషయివిషయాణాం ఘటయితా
తృషార్తానాం కాలే పరమమృతవర్షీ ఘన ఇవ |
మృషాజ్ఞానార్తానాం నిఖిలవిచికిత్సాపరిహరో
విషగ్రస్తానాం త్వం సకలభయహర్తా విలససి || 6 ||
రసాధిక్యం భక్తైరధికమధికం వర్ధయ విభో
ప్రసీద త్వం భూయః ప్రకటయ చిదానందలహరీమ్ |
అసారే సంసారే సదసతి న లిప్తం మమ మనః
కుసీదం భూయాన్మే కుశలవతి నిఃశ్రేయసపథే || 7 ||
మహామోహారణ్యే విచరతి మనస్తన్నియమయ-
-న్నహంతాం నిఃశేషీకురు కరుణయా త్వం స్నపయ మామ్ |
మహీయో మాహాత్మ్యం తవ మననమార్గే స్ఫురతు మే
మహస్స్తోమాకారే త్వయి మతిజుషి స్యాత్క్వ ను తమః || 8 ||
వలక్షాభం స్నిగ్ధం వదనకమలేభ్యః ప్రసృమరం
మిలత్కారుణ్యార్ద్రం మృదితభువనార్తి స్మితమిదమ్ |
పులిందాపత్యస్య ప్రకటపులకోద్రేకజనకం
దలద్దైన్యం ఖేదం హరతు సతతం నః సురగురో || 9 ||
అతీతో బ్రహ్మాదీన్ కృతిముఖకృతః కారణపతీన్
క్షితిస్తోయం వహ్నిర్మరుదసి వియత్తత్వమఖిలమ్ |
పతిః కృత్యానాం త్వం పరిణతచిదాత్మేక్షణవతాం
ధృతిస్త్వం ధ్యాతః సన్ దిశసి నిజసాయుజ్యపదవీమ్ || 10 ||
త్వదాత్మా త్వచ్చిత్తస్త్వదనుభవబుద్ధిస్మృతిపథః
త్వయా వ్యాప్తం సర్వం జగదిదమశేషం స్థిరచరమ్ | [త్వదాలోకః]
సదా యోగీ సాక్షాద్భజతి తవ సారూప్యమమలం
త్వదాయత్తానాం కిం న హి సులభమష్టౌ చ విభవాః || 11 ||
కతి బ్రహ్మాణో వా కతి కమలనేత్రాః కతి హరాః
కతి బ్రహ్మాండానాం కతి చ శతకోటిష్వధికృతాః |
కృతాజ్ఞాః సంతస్తే వివిధకృతిరక్షాభృతికరాః
అతః సర్వైశ్వర్యం తవ యదపరిచ్ఛేద్యవిభవమ్ || 12 ||
నమస్తే స్కందాయ త్రిదశపరిపాలాయ మహతే
నమః క్రౌంచాభిఖ్యాసురదలనదక్షాయ భవతే |
నమః శూరక్రూరత్రిదశరిపుదండాధ్వరకృతే
నమో భూయో భూయో నతికృదవనే జాగరవతే || 13 ||
శివస్త్వం శక్తిస్త్వం తదుభయతమైక్యం పృథగసి
స్తవే ధ్యానే పూజాజపనియమముఖ్యేష్వభిరతాః |
భువి స్థిత్వా భోగాన్ సుచిరముపభుజ్య ప్రముదితాః
భవంతి స్థానే తత్తదను పునరావృత్తివిముఖాః || 14 || [త్వత్]
గురోర్విద్యాం లబ్ధ్వా సకలభయహంత్రీం జపపరాః
పురశ్చర్యాముఖ్యక్రమవిధిజుషో ధ్యాననిపుణాః |
వ్రతస్థైః కామౌఘైరభిలషితవాంఛాం ప్రియభుజ-
-శ్చిరం జీవన్ముక్తా జగతి విజయంతే సుకృతినః || 15 ||
శరజ్జ్యోత్స్నాశుభ్రం స్ఫటికనికురుంబాభరుచిరం
స్ఫురన్ముక్తాహారం ధవళవసనం భావయతి యః |
ప్రరోహత్కారుణ్యామృతబహులధారాభిరభిత-
-శ్చిరం సిక్తాత్మా వై స భవతి చ విచ్ఛిన్ననిగడః || 16 ||
వృథా కర్తుం దుష్టాన్వివిధవిషవేగాన్ శమయితుం
సుధారోచిష్కోటిప్రతిభటరుచిం భావయతి యః |
అధః కర్తుం సాక్షాద్భవతి వినతాసూనుమచిరా-
-ద్విధత్తే సర్పాణాం వివిధవిషదర్పాపహరణమ్ || 17 ||
ప్రవాలాభాపూరే ప్రసరతి మహస్తే జగదిదం
దివం భూమిం కాష్ఠాః సకలమపి సంచింతయతి యః |
ద్రవీకుర్యాచ్చేతస్త్రిదశనివహానామపి సుఖా-
-ద్భువి స్త్రీణాం పుంసాం వశయతి తిరశ్చామపి మనః || 18 ||
నవాంభోదశ్యామం మరకతమణిప్రఖ్యమథవా
భవంతం ధ్యాయేద్యో భవతి నిపుణో మోహనవిధౌ |
దివిష్ఠానాం భూమావపి వివిధదేశేషు వసతాం
నృణాం దేవానాం వా వియతి చరతాం పత్రిఫణినామ్ || 19 ||
కుమార శ్రీమంస్త్వాం కనకసదృశాభం స్మరతి యః
సమారబ్ధస్తంభే సకలజగతాం వా ప్రభవతి |
సమస్తద్యుఃస్థానాం ప్రబలపృతనానాం సవయసాం
ప్రమత్తవ్యాఘ్రాణాం కిటిహయగజానాం చ సపది || 20 ||
ఛటాత్కారైః సాకం సహకృతమహాధూమపటల-
-స్ఫుటాకారం సాక్షాత్స్మరతి యది మంత్రీ సకృదపి |
హఠాదుచ్చాటాయ ప్రభవతి మృగాణాం స పతతాం
పటుర్విద్వేషే స్యాద్విధిరచిత పాశం విఘటయన్ || 21 ||
స్మరన్ఘోరాకారం తిమిరనికురుంబస్య సదృశం
జపన్మంత్రాన్ మర్త్యః సకలరిపుదర్పక్షపయితా |
స రుద్రేణౌపమ్యం భజతి పరమాత్మన్ గుహ విభో
వరిష్ఠః సాధూనామపి చ నితరాం త్వద్భజనవాన్ || 22 ||
మహాభూతవ్యాప్తం కలయతి చ యో ధ్యాననిపుణః
స భూతైః సంత్యక్తస్త్రిజగతి చ యోగేన సరసః |
గుహ స్వామిన్నంతర్దహరయతి యస్త్వాం తు కలయన్
జహన్మాయో జీవన్భవతి స విముక్తః పటుమతిః || 23 ||
శివస్వామిన్ గౌరీప్రియసుత మయూరాసన గుహే-
-త్యమూన్యుక్త్వా నామాన్యఖిలదురితౌఘాన్ క్షపయతి |
ఇహాసౌ లోకే తు ప్రబలవిభవః సన్ సువిచరన్
విమానారూఢోఽంతే తవ భజతి లోకం నిరుపమమ్ || 24 ||
తవ శ్రీమన్మూర్తిం కలయితుమనీశోఽహమధునా
భవత్పాదాంభోజం భవభయహరం నౌమి శరణమ్ |
అతః సత్యాద్రీశ ప్రమథగణనాథాత్మజ విభో
గుహ స్వామిన్ దీనే వితను మయి కారుణ్యమనిశమ్ || 25 ||
భవాయానందాబ్ధే శ్రుతినికరమూలార్థమఖిలం
నిగృహ్య వ్యాహర్తుం కమలజమసక్తం తు సహసా |
బ్రువాణస్త్వం స్వామిక్షితిధరపతే దేశికగురో
గుహ స్వామిన్ దీనే మయి వితను కారుణ్యమనిశమ్ || 26 ||
అగస్త్యప్రష్ఠానామమలహృదయాబ్జైకనిలయం
సకృద్వా న ధ్యాతం పదకమలయుగ్మం తవ మయా |
తథాపి శ్రీజంతి స్థలనిలయ దేవేశ వరద
గుహ స్వామిన్ దీనే మయి వితను కారుణ్యమనిశమ్ || 27 ||
రణే హత్వా శక్త్యా సకలదనుజాంస్తారకముఖాన్
హరిబ్రహ్మేంద్రాణామపి సురమునీనాం భువి నృణామ్ |
ముదం కుర్వాణః శ్రీశివశిఖరినాథ త్వమఖిలాం
గుహ స్వామిన్ దీనే మయి వితను కారుణ్యమనిశమ్ || 28 ||
శరద్రాకాజైవాతృక విమలషడ్వక్త్రవిలస-
-ద్ద్విషడ్బాహో శక్త్యా విదలితమహాక్రౌంచశిఖరిన్ |
హృదావాస శ్రీహల్లకగిరిపతే సర్వవిదుషాం
గుహ స్వామిన్ దీనే మయి వితను కారుణ్యమనిశమ్ || 29 ||
మహాంతం కేకీంద్రం వరద సహసాఽఽరుహ్య దివిష-
-ద్గణానాం సర్వేషామభయద మునీనాం చ భజతామ్ |
వలారాతేః కన్యారమణ బహుపుణ్యాచలపతే
గుహ స్వామిన్ దీనే మయి వితను కారుణ్యమనిశమ్ || 30 ||
మహద్బ్రహ్మానందం పరశివగురుం సంతతలస-
-త్తటిత్కోటిప్రఖ్యం సకలదురితార్తిఘ్నమమలమ్ |
హరిబ్రహ్మేంద్రామరగణనమస్కార్యచరణం
గుహం శ్రీసంగీతప్రియమహమంతర్హృది భజే || 31 ||
ఇతి స్కందలహరీ |